Dostępny publiczny plac zabaw

Parki miejskie, zieleńce i skwery, publiczne place zabaw i siłownie zewnętrzne muszą spełniać kryteria dostępności, czyli obiektów przyjaznych wszystkim mieszkańcom, bez względu na poziom sprawności.

Czy każdy plac zabaw musi być dostępny?

Tak! Każde dziecko ma prawo do zabawy, ma również taką potrzebę, niezależnie od poziomu sprawności. Potrzebuje jednak miejsca, gdzie będzie to możliwe. Konwencja ONZ o Prawach Dziecka mówi, że "Wszystkie dzieci psychicznie lub fizycznie niepełnosprawne powinny mieć zapewnioną pełnię normalnego życia w warunkach gwarantujących im godność, ułatwiających aktywne uczestnictwo dziecka w życiu społeczeństwa. Dzieci mają prawo do wypoczynku i czasu wolnego, do uczestniczenia w zabawach i zajęciach rekreacyjnych". (Art. 23 i 31 Konwencji). Niestety, w praktyce zapisy te stosowane są tylko w odniesieniu do dzieci pełnosprawnych.

Plac zabaw o zróżnicowanym poziomie trudności i wyposażony w odpowiednie urządzenia pozwoli realizować nie tylko marzenia, ale także prawo. Integracyjny plac zabaw to miejsce dla wszystkich, pełnosprawnych i z niepełnosprawnością, bez podziałów, wykluczenia i granic. Oznacza to, że tylko takie place zabaw powinny powstawać w przestrzeni wspólnej.

Pseudo-dostępność

Coraz więcej miast opracowuje i stosuje standardy dostępności przestrzeni publicznej. Dotyczą zaleceń względem rozwiązań architektonicznych w wielu sferach życia publicznego, jednak zbyt często pomijają place zabaw i przestrzeń rekreacyjną. Pomimo istnienia standardów, nadal są one właściwie zaleceniem, a nie obowiązkiem dla projektantów. Nie są także jednoznacznym kryterium oceny projektów, a poziom deklarowany poziom dostępności projektowanych rozwiązań nie podlega weryfikacji. Często kryterium wyboru jest także cena – do projektu jako urządzenia inkluzywne trafiają wyłącznie te najtańsze, nie zawsze zaprojektowane właściwie i rzeczywiście dostępne dla osób o różnym poziomie sprawności.

Sytuacja taka skutkuje tworzeniem kolejnych placów zabaw pseudo-dostępnych, czyli takich, gdzie zamontowane urządzenia nie są dostępne (pomimo nazwy lub deklaracji producenta) albo dobre, inkluzywne urządzenia zaprojektowane są w taki sposób, że nie ma do nich dostępu, np. piaskownice podwyższone zamontowane na piasku lub trawie, na które nie wjedzie wózek inwalidzki lub urządzenia, które są przeszkodami nie do pokonania.

Czy dzieci bez niepełnosprawności mogą korzystać z urządzeń integracyjnych?

Oczywiście! Urządzenia integracyjne dają możliwość korzystania wszystkim dzieciom, niezależnie od ich poziomu sprawności. Warto natomiast uważać, żeby nie kupować urządzeń dedykowanych wyłącznie dla osób z niepełnosprawnością, bo takie urządzenia wykluczają możliwość korzystania z niego przez osoby pełnosprawne. Bardzo częstym błędem jest montaż takich urządzeń na ogólnodostępnych placach zabaw w nadziei spełnienia kryterium dostępności.

Tylko urządzenia integracyjne, czyli projektowane z myślą o wszystkich użytkownikach dają możliwość bezpiecznej, ciekawej i równej zabawy i takie powinny znajdować się na publicznych placach zabaw.

Dostępność się opłaca!

Urządzenia integracyjne to:

• oszczędność – montuje się jeden zestaw urządzeń dla wszystkich użytowników
• spełnienie wymagań projektowania uniwersalnego oraz standardów dostępności
• możliwość zabawy dla dzieci, które dotychczas nie mogły jej doświadczyć na równi z innymi